Uzmanlar Özbekistan’da STK’ları Tartıştı

29-30 Temmuz 2015 tarihlerinde Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından düzenlenen “Demokratikleşme ve Ülkenin Kalkınmasında Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü ve Önemi: Özbekistan Tecrübesi ve Uluslararası Uygulama” konulu uluslararası toplantıda Türkiye’deki ve Özbekistan’daki sivil toplum örgütleri tartışıldı.

Özbekistan Sivil Toplum Kuruluşları Ulusal Birliği, Sivil Toplumun Gelişimini İzleme Enstitüsü ve Özbekistan Cumhuriyeti Âli Meclisi bünyesindeki Sivil Toplum Fonu tarafından organize edilen ve TİKA’nın da destekleyici olduğu toplantıya Türkiye, Almanya, Paris, İtalya, Amerika, Hindistan’dan uzmanlar katıldı.  

Toplantıda konuşma yapan Özbekistan Sivil Toplum Kuruluşlar Ulusal Birliği Başkanı Abdülmecit Karimov, sivil toplum kuruluşlarının geliştirilmesine yönelik yapılmakta olan çalışmalar ve destekler hakkında bilgi verdi. Hali hazırda Özbekistan’da 8 binden fazla STK’nın olduğunu belirten Karimov, söz konusu kuruluşların gelişmesi için yasal ve kurumsal alt yapı ile mali destek sağlama mekanizmasının mevcut olduğunu söyledi.

Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Uluslararası Strateji ve Güvenlik Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mehmet Seyfettin Erol ise toplantıda yaptığı konuşmada ‘Türkiye’de STK’nın Girişimcilik Alanındaki Gelişimi’ne ilişkin bir tebliğ sundu. Türkiye’de STK’ların 80-90’lı yıllardan sonra hızlı geliştiğini belirten Erol, “STK’ların çoğunlukla insan hakları, eğitim ve girişimcilik-kalkınma alanlarında faaliyet yürüttüklerini” belirtti. Türkiye’de STK’ların özellikle kadın ve gençlerin istihdamı konusunda başarılı olduklarını ifade eden Erol, her ülkede demokrasinin gelişimi için STK ile kamu işbirliğinde dengenin sağlanmasının şart olduğunun altını çizdi. STK’nın, kontrolsüz küreselleşmenin bir aracı değil, küreselleşme ile devletler arasında uyumu sağlayan yapıcı bir köprü olması gerektiğini ifade eden Mehmet Seyfettin Erol konuşmasının sonunda “Kontrolsüz küreselleşmenin olumsuz sonuçları değişik şekillerde ortaya çıkmakta olan çağımızda Özbekistan’da mevcut ‘mahalle’ yapısı ve işleyişi örnek bir sistem olarak sunulabilecektir” dedi.  

 “Türkiye’de Sivil Topumun Geçmişi, Gelişimi ve Modern Sivil Toplumun Nitelikleri” başlıklı bir konuşma yapan TİKA Taşkent Program Koordinatörü Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak ise sivil toplumun devletten özerk, ama ondan kopuk olmayan bir alan olduğunu belirterek “Sivil toplum, gerek özgürlük gerekse demokratikleşme gibi konularda etkinliğini gönüllü örgütler” dedi. TİKA’nın dünya çapında 140’tan fazla ülkede yürüttüğü projelere de değinen Kızıltoprak, TİKA-STK işbirliklerini örneklerle anlattı. “TİKA’nın yerel ihtiyaçların karşılanması noktasında çok sayıda gönüllü doktorlar, kalkınma uzmanları ve STK temsilcileri ile el ele vererek kalıcı çözümler geliştirmesi ülkeler arasında dostlukların kuvvetlenmesine katkı vermektedir” şeklinde konuşan Kızıltoprak “TİKA, Madagaskar’dan Moğolistan’a Kamboçya’dan Meksika’ya kadar ırk, din, mezhep, cinsiyet farkı gözetmeksizin kalkınma yardımları yapmaktadır. TİKA her zaman işbirliği yaptığı ülkenin resmi görevlileri ile koordineli bir çalışma yaparak başarılı sonuçlar almaktadır” dedi.

İki gün süren toplantı Özbekistan medyası tarafından ilgiye takip edildi. Yerli ve yabancı STK temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilen toplantı, gözlemciler ve medya tarafından Özbekistan’ın demokratik ülke olma çabasının bir ürünü olarak değerlendirildi.