TİKA Dünyanın 8. Harikasını Hırvatistan’da Araştırıyor

Geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen Yurt dışı Kültür Varlıkları Eşgüdüm ve Yönlendirme Kurulu Toplantısında Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak tarafından Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı’na (TİKA) verilen talimat çerçevesinde Hırvatistan’da Kanuni Sultan Süleyman tarafından inşa ettirilen ahşap köprünün araştırılması çalışmalarına başlanıldı.

TİKA ve Hırvatistan’ın Darda Belediyesi arasında imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde Sultan Süleyman Köprüsünün sona erdiği düşünülen Darda kenti sınırları içerisindeki Esterhazy Kalesinin önündeki arkeolojik sit alanı ve Cola Gölünde jeofizik araştırmaları tamamlandı.

Söz konusu araştırmalar için bölgeye giden araştırma ekipleri;  manyetik araştırma ve jeoradar tekniklerini kullanarak hem alanın üç boyutlu planını çıkarmak hem de toprağın altındaki katmanlarda mevcut arkeolojik kalıntıları tespit etmeye çalıştılar.  Yerli ve yabancı mimar, arkeolog ve jeofizik mühendislerinden oluşan ekibin yaptığı çalışmaların sonucunda ortaya çıkacak rapor bu anlamda yapılacak çalışmalara yeni bir yön verecek. TİKA, 16. Yüzyılda Âsitane’den Budin’e ve yine Âsitane’den Viyana’ya giden yolu oldukça kısaltan ve dünyanın 8. harikası olarak tasvir edilen köprüyü canlandırmak ve jeofizik araştırmaların tamamlandığı alana Sultan Süleyman Dostluk Parkını inşa etmeyi hedefliyor. Bu kapsamda 16. ve 17. Yüzyıllarda Osmanlıların hakimiyeti altında kalmış olan bölgedeki kayıp tarihi eserleri gün yüzüne çıkabilecek ve Hırvatistan tarihindeki halkalar tamamlanacak.

Jeofizik araştırmasının ardından yapılacak arkeolojik kazı ve tematik park ile köprünün sona erdiği Darda’da köprünün anısı canlandırılacak. Proje paydaşlarının TİKA ile koordineli bir şekilde sürdürdükleri çalışmalar ile hem köprünün rotasının aslına uygun olarak tespit edilmesi hem de Osijek (Osmanlıcası Ösek) ile Darda arasında köprünün inşasının ardından önemli bir ticaret şehri haline gelen Osijek’te kurulan Büyük Osijek panayırının yerinin tespit edilerek canlandırılmasına çalışılacak.

Sultan Süleyman Köprüsü

Dönemin Osmanlı kaynaklarında iki fersah (on iki kilometre) uzunluğunda olduğuna dair ibarelerin olduğu Sultan Süleyman Köprüsü Osijek ve Darda arasındaki bataklık alanın ordunun Budin ve Viyana seferleri sırasında kayıpsız geçmesi için Kanuni tarafından bölgenin stratejik öneminden dolayı inşa ettirilmiş önemli bir tarihi yapı olma özelliğini taşıyor.

Kanuni Sultan Süleyman, 1566 yılında ordusuyla Zigetvar Kalesi’ni fethetmek amacıyla çıktığı sefer sırasında, bugünkü Hırvatistan’ın doğusunda bulunan Darda ve Osijek şehirleri arasındaki Drava Nehri’ni ve kuzeyindeki geniş bataklığı güvenli bir şekilde aşmak amacıyla 6.500-8.000 metre uzunluğunda geniş bir ahşap köprü inşa ettirmişti.

1566-1686 yılları arasında mevcut olan Sultan Süleyman Köprüsü, zamanında dünyanın sekizinci harikası olarak adlandırılmış ve yapımı on yedi günde tamamlanmıştı. Köprü’nün 20.000-25.000 kadar işçiyle inşa edildiği ve tahminen 6.500-8.000 metre uzunluğunda ve 5,5-10 metre genişliğinde olduğu tarihi kaynaklarda yer alıyor. Yine bu kaynaklara göre, köprünün üzerinde meşe kalasların döşeli olduğu, kapısı, kuleleri, galerileri ve korkulukları mevcut olduğu, köprünün kontrolünü sağlamak için muhafızlarının bulunduğu ayrıca, Darda kesiminde köprüyü koruyan bir Osmanlı palankasının mevcut olduğu ve köprünün karada bu palankanın önüne kadar uzandığı da yer alıyor.

Mevcut projeyle, Kanuni Sultan Süleyman Köprüsü’nün kalıntılarının ve Osmanlı palankasının ortaya çıkarılması amacıyla, Darda Belediyesi işbirliğinde jeofizik araştırma ve arkeolojik kazı çalışmaları başlatıldı.