Türkmenistan’da Bağımsız Türkmenistan’ın Tarafsızlık Siyaseti Konferansı’na Destek

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı Uluslararası İlişkiler Enstitüsü ve T.C. Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi (SAM) işbirliğinde Bağımsız Türkmenistan’ın Tarafsızlık Siyaseti: Teori ve Uygulama Esasları konulu uluslararası konferans Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta düzenlendi.

Türkmenistan, bağımsızlık sonrasında temel milletlerarası hukuk ilkelerinin yanı sıra tarafsızlık kavramına da yer vererek, askeri ittifaklara girmeme, sınırları içinde başka devletlerin kuvvetlerini bulundurmama gibi daimi tarafsızlığa ilişkin bazı ilkeleri de kabul etmişti. Daimi tarafsızlık statüsü yolunda ilk olarak “pozitif tarafsızlık” siyasetini 1992 yılında Helsinki’de yapılan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı Zirve Toplantısı’nda,“ açıklamıştı. Bu tarihten itibaren pozitif tarafsızlık siyasetinin tanınması yönünde yoğun bir çabanın içine giren Türkmenistan, başta Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ve Bağlantısızlar Hareketinden aldığı destekle bu konuyu BM’nin kuruluşunun 50.yıldönümünde BM önünde dile getirmiş ve daimi tarafsızlık konusunda üye devletlerin onayını talep etmişti. BM Genel Kurulu, bahse konu bu talep doğrultusunda 12 Aralık 1995’te almış olduğu “Türkmenistan’ın Daimi Tarafsızlığı” hakkındaki karar ile Türkmenistan’ın daimi tarafsızlığını tanımıştı.

Bu kapsamda, Türkmenistan, 2007 yılında eğitim-öğretim hayatına başlayan ve mezunları Türkmenistan’ın çeşitli devlet kademelerinde istihdam edilen, gelecekte ülke politikasına yön verilmesinde önemli görevler üstlenecek bürokrat ve diplomat adaylarının yetiştirildiği Uluslararası İlişkiler Enstitüsünün ev sahipliğinde gerçekleştirilen konferansa Türkiye’den 10, Türkmenistan’dan 50 olmak üzere toplamda 60 uzman ve akademisyen katıldı.

Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Rektörü Dr. Baba Zahirov’un konuşmasıyla başlayan konferansta; TİKA Aşkabat Program Koordinatörü Ali Muslu, SAM Başkanı Prof. Dr. Ali Resul Usul ve Türkiye Aşkabat Büyükelçisi Mustafa Kapucu; Türkiye ve Türkmenistan ilişkilerini, tarafsızlık ve uluslararası ilişkiler bağlamında değerlendirdiler.

Konferansın ilk oturumunda Türk ve Türkmen akademisyenler tarafından, Türkmenistan'ın Dış Politikası ve Tarafsızlık Politikası, Milletlerarası Hukukta Tarafsızlık ve Türkmenistan, Türkiye Türkmenistan Ekonomik ilişkileri, Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhammedov’un Tarafsızlık Siyaseti, Kadim Türkmen Devletlerinde Tarafsızlık Siyaseti ve Dünyada ve Türkmenistan’da TİKA’nın Kalkınma Yardım Faaliyetleri gibi konular ele alındı. Öğleden sonra iki eş oturumla devam eden konferansta 50 tebliğ daha sunuldu. Konferansta sunulan tebliğler dinleyiciler tarafından ilgiyle takip edildi.

Söz konusu Enstitüye TİKA tarafından 2015 yılı içerisinde Türkmenistan-Türkiye Uluslararası İlişkiler Kitaplığı ve Televizyon Stüdyosu kurularak üniversite öğrencilerinin hizmetine sunuldu.