TİKA, Sektörel Çeşitlilikte Arnavutluk'ta İlk Sırada

Arnavutluk’ta kalkınma yardımlarının envanterinin tutulması ve raporlanması görevinden sorumlu olan Arnavutluk Cumhuriyeti Başbakanlığına bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren Arnavutluk Donör Strateji ve Koordinasyon Birimi’nin 2013 yılının Haziran ayında açıklanan verilerine göre, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı 2012 yılında sektörel çeşitlilik ve projelerin farklı bölgelere dağılımı açısından Arnavutluk’ta faaliyet gösteren donörler arasında ilk sırada yer alıyor.

Son yıllarda fiziksel engelliler, yaşlılar, mülteciler ve yetimler başta olmak üzere toplumun mağdur kesimlerine sağladığı destekten dolayı Arnavutluk Başbakanı Sali Berisha tarafından “yalnızca bir donör kuruluş değil, gerçek bir dost” şeklinde tanımlanan TİKA, Arnavutluk’ta pek çok ilki gerçekleştiriyor. 2012 yılı içerisinde ülkenin ilk fiziksel engelliler rehabilitasyon merkezi, sporcu sağlığı ve performansı değerlendirme merkezi ve resmi turizm tanıtım ofislerini kuran TİKA, aynı zamanda ülkedeki mültecilerin ve kimsesiz yaşlıların barınma koşullarının iyileştirilmesine yönelik proje gerçekleştiren tek donör oldu.

TİKA’nın ülkede bir diğer dikkat çeken özelliği ise proje taleplerine hızlı cevap vermesi ve gerekli desteği ihtiyaç sahiplerine en kısa sürede iletmesi oldu. Arnavutluk Dışişleri Bakanı Aldo Bumçi, 2013 yılının Mart ayında bir TİKA projesinin kamuoyuna tanıtımı amacıyla gerçekleştirilen basın toplantısında, TİKA’yı “Arnavutluk’ta faaliyet gösteren donörler arasında taleplere en hızlı cevap veren donör kuruluş” olarak tanımladı.

TİKA tarafından 2013 yılı içerisinde Tiran kentinde kurulan orman zararlıları ile biyolojik mücadele laboratuvarı ise yalnızca ülkede değil, Balkanlarda bir ilk olma özelliği taşıyor. Öte yandan, Arnavutluk’un Elbasan bölgesinde TİKA tarafından kurulmakta olan orman fidanlığı, ülkenin ilk orman fidanlığı olmasının yanı sıra tam otomasyonlu bir fidan üretim ve eğitim merkezi olacak. TİKA, Türkiye’de ve pek çok gelişmiş ülkede ticari amaçlı süs bitkiciliğinde kullanılan (maliyetleri düşüren, insan hata payını en aza indiren) sistemin orman fidanlığına uygulanması yoluyla Arnavutluk ve bölgedeki diğer ülkelere ormancılık alanında yüksek teknoloji ve modern yöntemlerin transferini gerçekleştiriyor. TİKA’nın Arnavutluk genelinde yürüttüğü çevre ve ormancılık projeleri, Türkiye’nin çevre ve doğal kaynakların korunmasına yönelik duyarlılığının somut bir ifadesi olarak görülüyor.

Arnavutluk’ta, 2013 yılının başlangıcından bu yana siyasi partiler ve halkın yanı sıra, başta Avrupa Birliği olmak üzere pek çok uluslararası kuruluş ve yabancı ülkelerin diplomatik temsilcilikleri 23.06.2013 tarihinde gerçekleştirilen genel seçimlere odaklandı. Oldukça gergin bir ortamda gerçekleşen 2011 yılı yerel seçimleri sonrasında, Avrupa Birliği’ne şartlı aday statüsü alan Arnavutluk’un genel seçimleri demokratik standartlar temelinde yapabilmesi Arnavutluk’un Avrupa Birliği üyelik müzakerelerine başlaması için yerine getirmesi gereken başlıca kriterler arasında yer alıyor. Bu bağlamda TİKA, genel seçim sürecine ilişkin uluslararası desteğin tavsiye ve nasihatlerle sınırlı kaldığı bir ortamda, genel seçimlerin uluslararası standartlara uygun olarak yapılabilmesi için somut teknik destek sağlayan tek donör oldu. Gerçekleştirilen TİKA projesi kapsamında, seçimlerle ilgili her türlü veri, bilgi, belgenin üretildiği ve saklandığı Arnavutluk Yüksek Seçim Kurulu Veri Saklama Birimi’nin teknik altyapısını yenilenerek, genel seçim verilerinin hızlı ve verimli bir şekilde derlenip analiz edilmesi ve yayınlanmasına imkân sağlandı.

TİKA pek çok ülkede olduğu gibi Arnavutluk’ta da ecdat yadigârı Osmanlı Dönermi’ne ait eserlerin restorasyonunu gerçekleştiriyor. 2013 yılının Mart ayında TİKA tarafından, Arnavutluk Cumhuriyeti Turizm ve Kültür Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren ve Arnavutluk tarihinin farklı dönemlerine (İlir, Roma, Bizans, Kastrioti) ışık tutan çalışmalar yapan Arkeolojik Hizmetler Ajansı’nın teknik altyapısı yenilenerek, arkelologlar için kazı ekipmanı temin edildi. Proje, Arnavutluk’ta tarihsel mirasın korunmasına ilişkin TİKA’nın desteğiyle yürütülen çalışmaların belli bir dönem ile sınırlı kalmadığını göstermesi açısından dikkat çekici olmuş ve beğeni toplamıştır.

TİKA, Arnavutluk’ta diğer donör ve uluslararası kuruluşlar ile de yakın iletişim ve işbirliği halinde çalışmalarına devam ediyor. TİKA ve UNDP işbirliğinde Arnavutluk’un tek kadın sığınma evinde gerçekleştirilen “Arnavutluk’un tek Kadın Sığınma Evi’ne Bahçe Düzenlenmesi, Hobi Bahçeleri, Spor Alanları ve Çocuk Parkı Kurulumu Projesi” için UNDP Arnavutluk ofisi tarafından İngilizce bir tanıtım filmi hazırlandı. Filmin DVD’si Arnavutluk’ta ve diğer Balkan ülkelerinde ilgili yerel kuruluşlar ile UNDP, UN Women, UNICEF ve Avrupa Birliği temsilciliklerine üçlü işbirliği (triangular cooperation) açısından örnek proje olarak dağıtılıyor. Söz konusu proje ayrıca, Birleşmiş Milletler kanalıyla tüm dünyaya tanıtılacak ve UNDP’nin kadına karşı şiddetle mücadeleye yönelik hazırlamakta olduğu ve dünyada genelinde yayınlanacak olan belgeselde de yer alacaktır.