TİKA Koordinatörler Buluşması

Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu, 2002'de sadece 12 ülkede ofisi bulunan Türk İşbirliği ve Kalkınma Ajansı'nın (TİKA) bugün 58 ülkede 60 ofisiyle 170'e yakın ülkede kalkınma işbirliği faaliyetlerini sürdürdüğünü, bu yıl da ortalama 2 bin kalkınma projesinin hayata geçirileceğini bildirdi.

TİKA'nın bu yıl dördüncüsünü gerçekleştirdiği Koordinatörler Buluşması, 58 ülkede 60 program koordinasyon ofisinde çalışan koordinatörler ve yerel asistanların katılımıyla gerçekleştirildi.

Çavuşoğlu, TİKA Başkanlık binasındaki buluşmada yaptığı konuşmada, program kapsamında 5 kıtaya yayılmış, toplam 58 ülke ve 60 program koordinasyon ofisinden koordinatörlerle yerel asistanların merkez teşkilatıyla bir araya geldiğini belirtti.

TİKA'nın kurulduğu 1992'den beri 150 ülkede toplam 25 bine yakın proje gerçekleştirdiğini hatırlatan Çavuşoğlu, "Ekonomik, sosyal ve siyasi kırılganlıkları nedeniyle ürkek adımlarla başlayan ülkemizin kalkınma işbirliği yolculuğu bugün geldiği noktada, en üst kademede Sayın Cumhurbaşkanımızın sağladığı vizyonu misyon edinerek, iradesi kuvvetli bir mevcudiyet göstermektedir." diye konuştu. 

Çalışmalara ufuk veren düsturun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, "Dünyanın her yerine uzanıp nerede dertli varsa Türkiye olarak oraya gidip az veya çok yardımda bulunacağız." anlayışı olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, şunları söyledi:

"Bu bakış açısıyla, 2002'de sadece 12 ülkede ofisi bulunan TİKA bugün 58 ülkede 60 ofisiyle 170'e yakın ülkede kalkınma iş birliği faaliyeti sürdürmektedir. Bu yıl da ortalama 2 bin kalkınma projesi hayata geçirilecektir. İnancımız gereği 'Veren el, alan elden daha hayırlıdır' yaklaşımını taşıyarak gerçekleştirdiğimiz projelerin her biri insana doğrudan dokunan projelerdir. Böylece TİKA, 'Ayrı Coğrafyalarda Aynı İmza' ilkesiyle 5 kıtada ve dünyanın en zor coğrafyalarında, hantal olmayan bir çalışma anlayışıyla 7 gün 24 saat görevinin başında olarak gönlümüzün ses perdeleriyle ortaklaşan seslerle karşılaşmaktadır."

5 milyondan fazla mazluma sıcak yemek

Türkiye'nin dünyada ortaya çıkan insanlık krizlerinde ilk hareket eden olma özelliğini taşıdığını, son olarak Myanmar’da yaşanan zulme sessiz kalmadığını ve mazlum Arakanlılara yardım ulaştırıldığını belirten Çavuşoğlu, TİKA aracılığıyla, bugüne kadar 5 milyondan fazla mazluma sıcak yemek imkanı sağlandığını ve bunun devam ettiğini aktardı.

Çavuşoğlu, kalkınma yardımlarına "sonu yaklaşan bir rüya" olarak bakıldığına işaret ederek, şöyle konuştu:

"Yardımların lütuf olarak görüldüğü günümüzde, Türk Tipi Kalkınma Modeli kulağa hayalperest gibi gelse de TİKA faaliyetlerini perişan olmuş düşüncelerden feyz alarak değil, Sayın Cumhurbaşkanımızın da sıklıkla ifade ettiği gibi, 'Sağ elin verdiğini sol elin görmediği' güzel bir ahlaka dayanarak gerçekleştirmekteyiz. Kalkınma ve insani yardımlarda son yıllarda ülkemizin hakim olan anlayışın dışında kalarak gösterdiği başarılı performans neticesinde pek çok gelişmiş ülkenin kalkınma ajansları ve uluslararası kuruluşlar, ülkemiz ile daha fazla iş birliği geliştirmek istemektedir." dedi. 

Başbakan Yardımcısı Çavuşoğlu, Afganistan Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nda TİKA tarafından yaptırılan Osmanlı mimarisi özellikleri taşıyan, çift minareli, 500 kişi kapasiteli camiye, 15 Temmuz darbe girişiminin ilk şehidi Topçu Astsubay Kıdemli Başçavuş Bülent Aydın'ın adının verildiğini belirterek, NATO'ya bağlı ülkelerin askeri birliklerinin bulunduğu havalimanı yerleşkesindeki ilk ve tek caminin TİKA marifetiyle yapılmasının gurur verici olduğunu bildirdi.

TİKA'nın 2005 ve 2017 arasında Afganistan'da Mezar-ı Şerif, Kabil ve Herat'ta bulunan 3 ofisiyle eğitimden sağlığa, su ve su hijyeninden ekonomik altyapıların güçlendirilmesine kadar birçok sektörde binin üzerinde proje gerçekleştirdiğini anlatan Çavuşoğlu, Afganistan'da TİKA'nın yaptırdığı okullarda da 120 bin öğrenciye eğitim imkanı sunulduğunu ve yetimler için de nitelikli eğitim ve barınma olanağı sağlandığını da kaydetti.

Kadın ve çocuk refahının artırılmasının dış yardımların önemli bir gündemini oluşturduğunu aktaran Çavuşoğlu, "Ülkemiz, dünyanın neresinde olursa olsun her gün bir başka insanlık krizine yalnızca tanık olarak durup izlemek yerine TİKA aracılığıyla fertleri içinde bulundukları durumun esaretinden kurtarıcı faaliyetlere yönelmektedir. Bu çerçevede yerel ve kültürel özellikleri dikkate alan, bireyin ve topluluğun ihtiyaçları etrafında ve yerinde kalkınma araçlarını kullanarak giyimden hizmet sektörüne birçok alanda meslek edindirme kursları ile kadın ve genç kızların ekonomik ve toplumsal hayata katılımı güçlendirilmiş ve Afganistan genelinde 90 okulun yapımı ve tadilatı olmak üzere eğitim alanında 316 proje gerçekleştirilmiştir." ifadelerini kullandı.

Türk dünyasının ortak tarih ve kültür mirasına büyük bir özveriyle sahip çıkıldığını da vurgulayan Çavuşoğlu, Moğolistan'daki Türk tarihi için son derece önemli olan Bilge Tonyukuk Anıtları'nın koruma altına alındığını ve Türk tarihinin bilinen en eski yazılı kaynağı olan eserlerin sergilenmesi için Orhun ve Bilge Kağan Müzesi'nin kurulduğunu, Bilge Tonyukuk Müzesi için de çalışmaların sürdürüldüğünü kaydetti.

"En cömert ülke"

Çavuşoğlu, kalkınma yardımlarının yanı sıra 3 milyonun üzerinde misafir ile dünyanın en fazla sığınmacı barındıran ülkesi olan Türkiye'nin 2016'da da "en cömert ülke" unvanını koruduğunu, 6 milyar dolar insani yardım gerçekleştirdiğini ve dünyanın en fazla insani yardım yapan ülkesi olduğunu belirtti.

Hayırlı ve iyi olan uygulamaları TİKA aracılığıyla ellerinin değdiği her yerde inşa etmek için çalıştıklarını anlatan Çavuşoğlu, "TİKA'nın önümüzdeki yıllarda da hayırlı ve iyi olanı inşa etmeyi kendine vazife edineceğinden, Türk Tipi Kalkınma Modeli'ni dünya kamuoyuna daha fazla ifade edeceğinden şüphe duymamaktayım." değerlendirmesini yaptı.

Gittikleri her yerde sorumluluk duygusuyla hareket etmek durumunda olduklarını bildiren Çavuşoğlu, bu sorumluluk duygusuyla TİKA'nın dünyanın pek çok ülkesinde savaşların, iç karışıklıkların, terörün ve doğal afetlerin en çok etkilediği kesim olan kadın ve çocuklar için projeler ürettiğini, Kamboçya, Nijerya, Fildişi Sahilleri, Pakistan, Afganistan, Somali, Bangladeş gibi pek çok ülkede hayatları alt üst olan kadınlar için sığınma evleri ve rehabilitasyon merkezleri açtığını hatırlattı.

Çavuşoğlu, TİKA tarafından dünyanın dört bir yanında bulunan ecdad mirasını ihya çalışmalarının yalnızca son 3 yılda 100'ü aşkın eseri içerdiğini belirterek, bu kapsamda Birinci Dünya Savaşı'nda 35. Osmanlı Padişahı V. Mehmed Reşad'ın cihat çağrısı üzerine İngilizlerle savaşarak şehit düşen Darfur Sultanı Ali Dinar'ın Kuzey Darfur eyaletine bağlı El-Faşir'de bulunan ve müze olarak kullanılan kasrının restorasyonunun TİKA tarafından üstlenildiğini aktardı.

"Cemiyetlerin esiri olmak da asla çözüm olamaz"

TİKA'nın yaptığı faaliyetler ve ihtiyaçlar için kullandığı araçlarla profesyonelleştiğini ve kurumsal kapasitesini artırırken yaptığı işin insandan uzaklaşmasına da izin vermediğini kaydeden Çavuşoğlu, şunları söyledi:

"Yaptığımız işin insandan uzaklaşması ne demektir? Her yeni gün yeni bir haberle gördüğümüz, uluslararası kalkınma iş birliğini bir istismar sistemi olarak kullanmak demektir. Bu anlamda, büyük oranda istismar sistemi olarak işleyen kalkınma iş birliğinde ülkemizin TİKA aracılığıyla varlığı, alana dair birçok ülkenin geçmişten gelen kirli faaliyetleriyle kösteklenmek istenmektedir. Böyle bir durumda uluslararası kalkınma alanında faaliyet gösteren aktörlerin oluşturduğu cemiyetlerden çıkmak çözüm değildir. Ancak, bu cemiyetlerin esiri olmak da asla çözüm olamaz. Bunu da yalnızca taşıdığımız mesuliyet duygusuyla ve hayırlı, iyi uygulamaları hayata geçirmek inancıyla hareket ettiğimizde gerçekleştirebiliriz."

TİKA'nın mesuliyet duygusuyla hareket ettiğinin en büyük tezahürünün Filistin ve Somali'de gerçekleştirilen faaliyetler olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, bu kapsamda yapılan çalışmalara değindi.

"Bu dünyayı iyilik değiştirir"

Koordinatörlere ve yerel asistanlara seslenen Çavuşoğlu, dünyanın her yerinde karşılaşılan insanlık krizlerine sessiz kalmayarak, dünyada yaşanan her bir zulüm için kendilerini mesul tutmalarını istedi.

"Yaptıklarınız kadar yapmadıklarınızdan da mesulsünüz." diyen Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Dünyanın öbür ucunda mahzun bıraktığınız her minik çehrede, kendi çocuğunuzu görmüyorsanız, mazlum insanların akıttığı her damla gözyaşını kendi ailenizin gözünün yaşı olarak bilmiyorsanız, maalesef, meseleyi hakkıyla idrak etmiş sayılmazsınız. Bu dünyayı iyilik değiştirir. Bu dünyayı gönül fatihleri olan sizler değiştireceksiniz. Ancak böylelikle bizim medeniyetimize yaraşır şekilde, Türk Tipi Kalkınma Modeli'nin en önemli düsturu 'birlikte kalkınmayı ve birlikte özgürleşmeyi' elde edebiliriz."

TİKA Başkanı Serdar Çam da buluşma kapsamında yapılacaklara ilişkin bilgi verdi.

Dünyada yaşanan kriz ve sıkıntılar artıkça Türkiye'den de beklentilerin artığına işaret eden Çam, bu kapsamda bu coğrafyalara dönük çalışmalarla ilgili verimliliğin artırılması için standardı yükseltme çabalarını devam ettirdiklerini vurguladı.

Çam, kriz coğrafyasında görev yapanlar başta olmak üzere tüm çalışanlara emeklerinden dolayı teşekkür etti.