Sayın Cumhurbaşkanımız Macaristan'da Gül Baba Türbesi'ni Açtı

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın Macaristan'a gerçekleştirdiği resmi ziyareti kapsamında Türkiye ve Macaristan işbirliğinde TİKA tarafından restore edilen Gül Baba Türbesi Restorasyonu ve Müze projesinin açılışını yaptı.

Türk Macar dostluğunun sembolü, “Budin’in manevî bekçisi” Gül Baba Türbesi, TİKA tarafından restore edildi.

Gül Baba Türbesi ve Müzesini 360 derece görüntülemek için fotoğrafa tıklayınız.

TİKA, Macaristan’da Gül Baba Türbesi restorasyonu, Kanuni Sultan Süleyman’ın kayıp mezarının araştırılması, Macar – Türk Dostluk Parkı restorasyonu gibi önemli projelere imza atarak iki dost ülke arasında köprüler kurmaya devam ediyor.

Macaristan Başbakanı Sn.Viktor Orban ile Gül Baba Türbesi'ne açılışına katılan Cumhurbaşkanımız burada yaptığı konuşmada, iki ülke ilişkileri açısından önemli bir ziyaretin yanı sıra aynı zamanda Türkler ve Macarların asırlara dayanan köklü dostluğunun sembollerinden birinin açılışını yaptıklarını belirtti. Kavuğunda taşıdığı güllerden dolayı bu isimle anılan Bektaşi dervişi Gül Baba'nın 477 yıl önce bu tepede şehadete ulaştığını aktaran Cumhurbaşkanımız, temsil ettiği değerler ve şahsında sembolleşen hasletler daha da önem kazanan Gül Baba'nın tüm Macaristan'da tanındığını söyledi. – 

Gül Baba isminin, vefa, cesaret, adalet, fedakarlık, saygı ve sevgi gibi değerlerle özdeşleştiğini vurgulayan Cumhurbaşkanımız, şöyle devam etti: "Zamana meydan okuyan bu türbeye, bize sadece ortak tarihimizi hatırlatan bir ata yadigarı olarak bakamayız. Gül Baba geçmişten daha çok bugünle ve gelecekle ilgilidir. Gül Baba kendisini ziyaret edenlere, adeta tarihin derinliklerinden seslenerek insanlığın bekasının, farklı kültürler arasında karşılıklı saygı, anlayış ve dostluktan geçtiğini hatırlatır. Gül Baba sevginin nefrete, barışın çatışmaya, dayanışmanın bencilliğe galebe çalmasının da sembolüdür."

Cumhurbaşkanımız, "Gül Baba cismiyle aramızda bulunmasa da ismiyle, hatırasıyla, bilgeliğiyle burada yatıyor. Gül Baba, kendisine Türkiye ve Macaristan'da duyulan saygı ile muhabbet ve sevgiyle, güller içinde yattığı bu güzel bahçede hakikatin kutbu olmaya hala devam ediyor. İnşallah gelecek asırlarda da Gül Baba manevi mirasıyla iki ülke dostluğunun nişanesi olmaya devam edecektir." dedi. 

Merhum Evliya Çelebi ve farklı dönemlerde türbeyi ziyaret eden seyyahların, Macar halkının Gül Baba Türbesi'nin korunmasına verdikleri önemden bahsettiğini aktaran Cumhurbaşkanımız, Gül Baba Türbesi'nin onca badireyi aşıp tüm güzelliği ve ihtişamıyla bugüne kadar ulaşabilmesinin sebebinin bu ihtimam, itina ve hürmet olduğunu ifade etti. – 

Farklı ve güçlü bir restorasyon gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşadıklarını aktaran Cumhurbaşkanımız, şu değerlendirmelerde bulundu: "İnanıyorum ki bu mübarek mekan, gelecek kuşaklar tarafından da büyük bir ihtimamla korunacak ve Türk-Macar dostluğunun en kıymetli sembollerinden biri olmaya devam edecektir. Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansının büyük katkılarıyla ve Macaristan yönetimiyle birlikte gerçekleştirilen bu son restorasyon türbeye yepyeni bir çehre ve estetik değer kazandırdı. Türbe külliyesi, bahçe düzenlemeleri ve iç mekanlarıyla çok farklı ve göz alıcı bir görünüme kavuştu. Gelenekle moderni başarıyla sentezleyen bu projenin, Tuna'nın güzelliğine güzellik, Budapeşte'nin ihtişamına ihtişam kattığına inanıyorum." 

Macaristan'daki ortak tarihi ve kültürel miras örneklerinin sadece Gül Baba Türbesi'nden ibaret olmadığını dile getiren Cumhurbaşkanımız, iki ülkenin kadim dostluğunu, dayanışmasını ve ortak tarihini temsil eden pek çok eserin bulunduğunu hatırlattı. Cumhurbaşkanımız, Zigetvar, Peyç, Eğri, Şikloş gibi kentlerde de Osmanlı döneminden kalma pek çok tarihi yapının olduğuna işaret ederek, şöyle dedi: "Macaristan bunları korumakla sadece tarihini değil insanlığın ortak kültürel mirasına da sahip çıkmakta ve başka birçok ülkeye de örnek olmaktadır. Bu tutumundan dolayı Sayın Başbakan Orban'ın şahsında Macaristan hükümetine şahsım, milletim adına çok teşekkür ediyorum. Türkiye olarak bu çabalarında Macaristan'a bugüne kadar güçlü destek sağladık, sağlamaya devam edeceğiz. Bölgesel barış ve istikrara yönelik tehditlerin arttığı bir dönemde iş birliğimizin çok daha büyük önem kazandığına inanıyorum. Dini, etnik ve kültürel farklılıkları kaşıyarak insanları birbirine düşürmeye çalışanlara inat biz, Gül Baba'nın kutlu mirasına sahip çıkarak, dayanışmanın dilini konuşacağız. Yaklaşık 500 yıl önce Gül Baba'nın yaptığı gibi bu topraklara husumet tohumları yerine sevgi tohumları ekeceğiz."

Cumhurbaşkanımız, "Türk-Macar iş birliği Gül Baba Hazretlerinin manevi gölgesi altında kök salmaya devam edecektir. Açışını yaptığımız Gül Baba Türbesi'nin Macar halkı ve Budapeşte için hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum. Bu abidevi eserin iki ülke arasındaki dostluk bağlarının daha da pekişmesine vesile teşkil etmesini temenni ediyorum." ifadesini kullandı.

Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de, Gül Tepesi (Rozsadomb) olarak bilinen bölgede yer alan Gül Baba Türbesi, 2014 yılında imzalanan protokolün ardından Türk – Macar ortaklığıyla restore edildi. Restorasyon kapsamında, türbenin onarımı, iç mekân ile çevre düzenlemesi yapıldı. Ayrıca yeni bir Gül Baba Müzesi de Türbenin  yanına inşa edildi.

Budin’in Manevî Bekçisi” Gül Baba

Esas ismi Cafer olan Gül Baba, Veli Baba Dergâhı’na mensup bir Bektaşî dervişiydi. Gittiği her yerde Gül Baba diye anılırdı. İnsanlara irşad etti, seferlere katıldı, şanı gittikçe yayıldı.

Kanuni Sultan Süleyman, bu gözü pek, yiğit dervişe haber salıp, Macaristan’a davet etti.  Orduya ışık olan Gül Baba, Budin Seferi’ne katıldı. 2 Eylül 1541’de vefat etti. Cenazesi, Macaristan’da bugünkü yerine defnedildi. Gültepe’deki kabrinin üzerine bir türbe inşa edildi. Daha sonra da türbenin yanına onun adını taşıyan bir tekke kuruldu.

Gül Baba Türbesi, yüzyıllar içinde çeşitli değişimlerden ve dönemlerden geçti. Türbe ve Gül Baba’nın aziz hatırası yüzyıllar boyunca Türk–Macar dostluğunun bir simgesi olarak korunup, yaşatıldı.

1914’te tarihi eser olarak tescil edilen Gül Baba Türbesi, 1962’den itibaren de müze olarak ziyarete açıldı.

Gül Baba’nın Aziz Hatırasında Restorasyon Süreci

1987 yılında düzenlenen “Uluslararası Mimarlık Kampı” bölgeyi çalışma konusu olarak ele almış, önerilerde bulunmuş ancak hiçbiri hayata geçirilmemiştir. TİKA, devam eden yıllarda yapılan çalışmaların ardından geçen sürede tarihi yapıda temel eksiklikler ve hasarlar gözlemlemiş, bölgede geniş çaplı incelemelerde bulunarak 2016 yılında restorasyon çalışmalarını başlattı. 2016’da TİKA tarafından başlatılan Gül Baba Türbesi’nin restorasyon çalışmaları sonucunda Türk – Macar uzmanların oluşturduğu bir ekip ile birlikte türbenin onarımı, iç mekân tadilatı, çevre düzenlemesi yapıldı.

Gül Baba Müzesi

TİKA, tarihi mirasın korunması amacıyla restorasyon çalışmalarını tamamlarken, tarihi değerlerimizin yaşatılması için yeni bir müzenin inşasını gerçekleştirdi. Gül Baba Müzesi’nin bir kültür merkezi olarak sürekli yaşayan bir mekân olması amacıyla ziyaretçiler için kafeterya ve müze planlanmış, ayrıca çeşitli etkinlik ve toplantıların düzenlenebilmesi için de toplantı salonları ile çok amaçlı salon hazırlatıldı.

Türbenin hemen yakınında bulunan Gül Baba Sokağı aslına uygun bir şekilde yenilendi. Türbenin girişinde bulunan Gül Baba heykeli ise yenilenen bir kaide üzerinde muhafaza edildi.

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakan olduğu dönemde Macaristan Başbakanı Sayın Viktor Orban ile görüşmesinin ardından başlatılan çalışmalar neticesinde, Gül Baba, Türk – Macar dostluğunun sembolü olmaya devam edecek ve onun mirası gelecek nesillere aktarılacak.

Gül Baba Türbesi Restorasyonu ve Müzesi hakkında hazırlanan tanıtım kitapçığına erişmek için tıklayınız.